بر اساس مبانی شناخت درمانی، الگوهای بیمارگونه افکار، رفتارها و هیجانات ناخوشایند در واقع محصول نگرش‌های ناکارآمد است. بر همین اساس شناسایی و اصلاح این نگرش‌ها یکی از مهمترین اهداف شناخت‌درمانی محسوب می‌شود. بر اساس نظریه بک طرحواره‌های افسردگی‌زا به عنوان مهمترین عامل در نشانه‌شناسی افسردگی در نظر گرفته می‌شود. انواع تحریف‌هایی که در سطوح مختلف شناخت افراد افسرده در هنگام مواجه آنها با عوامل فشارزا رخ می‌دهد در واقع محصول عملکرد این طرحواره‌ها تلقی می‌شود. طرحواره‌های افسردگی‌زا به شکل نگرش‌های ناکارآمد نمایان می‌شود و در تمامی مراحل و فرآیند پردازش اطلاعات شامل دریافت، رمزگردانی و بازیابی اطلاعات از حافظه و محیط اطراف اثرگذار است. پردازش اطلاعات مبتنی بر طرحواره‌های افسردگی‌زا امکان توجه و بهره‌گیری بهینه از انواع امکانات، توانمندی‌ها و گزینه‌های موثر و مفید را از فرد سلب می‌کند. بررسی مبانی نظری و تبیین‌های ارایه شده از سوی بک نشان می‌دهد که این طرحواره‌ها به عنوان مبداً اثر و هسته آغاز فرآیند ناکارآمد افسردگی و نیز به جهت گستره اثرگذاری آنها که از افکار خودآیند منفی تا پیش‌ فرض‌ها و قواعد ضمنی ناکارآمد و یا حتی باورهای اساسی را در بر می‌گیرد، مورد توجه قرار گرفته است. همچنین، این فرآیند از آن جهت مهم تلقی شده است که می‌تواند نگاه منفی فرد در مورد خود او، دنیای پیرامون و آینده او را رقم بزند.

معرفی مقیاس نگرش های ناکارآمد کودکان و نوجوانان (DAS-CA)

مقیاس نگرش‌های ناکارآمد کودکان و نوجوانن (DAS-CA) توسط دوالساندرو و بورتون توسعه داده شد. نام لاتین این پرسشنامه Children’s Dysfunctional Attitudes Scale می‌باشد. شکری و همکاران در سال ۱۳۹۴، با الهام از نسخه بزرگسال مقیاس نگرش‌های ناکارآمد و پس از ساده‌سازی ساقه عبارات و حذف برخی آیتم‌ها، پرسشنامه ۱۸ سوالی را طراحی نمودند.

نمره‌گذاری مقیاس نگرش های ناکارآمد کودکان و نوجوانان (DAS-CA)

همکاران ما در بخش روانشناسی موسسه ایران تحقیق اقدام به آماده‌سازی نمره‌گذاری کامل مقیاس نگرش های ناکارآمد کودکان و نوجوانان (DAS-CA) کرده‌اند. در فایل ارائه شده علاوه بر نمره‌گذاری هر عبارت، در نهایت دو زیر مقیاس نیز قابل محاسبه است.