اختراعات شگفت انگیز در زمان باستان

در طول دوران رشد و گسترش تمدن‌های باستان، پیشرفت‌های غیرقابل باور در مهندسی سبب به وجود آمدن اختراعات عظیمی شد. این پیشرفت‌ها تغییراتی را در شیوه زندگی مردم و حکومت داری به وجود آوردند. با این حال بسیاری از این اختراعات بزرگ نابود شدند و در صفحات تاریخ گم شدند تا اینکه هزاران سال بعد دوباره اختراع شدند. در زیر به برخی از نوآوری‌ها و تکنولوژی‌های باستانی اشاره شده است که نشان دهنده هوش و خلاقیت پیشینیان ماست.

۱- اختراع ماشین بخار در ۲ هزار سال قبل

یک ریاضیدان و مهندس یونانی به نام الکساندر در قرن اول میلادی یعنی در حدود ۲۰۰۰ سال قبل ماشین بخار را اختراع کرد. ماشین بخاری که او اختراع کرده بود aeolipile خوانده می‌شود که برگفته از نام الهه باد بود. این ماشین بخار قادر بود در هر دقیقه ۱۵۰۰ دور بچرخد. از این اختراع الکساندر استقبال زیادی نشد و استفاده از آن تا سال ۱۵۷۷ میلادی که این ماشین دوباره اختراع شد، به تعویق افتاد.

۲- باطری بغداد

این اختراع از مشهورترین اختراعات بشر است. باطری بغداد که به باطری اشکانیان نیز معروف است در سال ۱۹۳۶ در یک حفاری در  یکی از روستاهای قدیمی بغداد به دست آمد. تاریخ ساخت این روستا به ۲۰۰۰ سال قبل و زمان حکومت اشکانیان بر می‌گردد. هنوز مشخص نشده که کاربرد این باطری دقیقاً چه بوده است. در سال ۱۹۳۸ ویلیام کونیک باستان شناس آلمانی به بررسی این محوطه پرداخت و پس از بررسی‌های فراوان تایید کرد که این یک باطری واقعی است. پس از جنگ جهانی دوم ویلارد گری کارمند شرکت جنرال الکتریک، یک کپی از این باطری را در آزمایشگاه ساخت و دریافت که این باطری قادر به تولید ۲ ولت برق است. سوالی که هم اکنون نیز مطرح است این است که این باطری برای تولید نیروی چه چیزی به کار می‌رفته است؟

۳- نشانه‌های استفاده از نانوتکنولوژی در جام ۱۶۰۰ ساله رومی

جام Lycurgus که به دلیل وجود تصویر پادشاهی با همین نام، معروف شده است، یک جام ۱۶۰۰ ساله سبز رنگ است. این جام در نتیجه تغییر جهت تابش نور تغییر رنگ می‌دهد و وقتی در دهه ۱۹۵۰ دانشمندان این جام شیشه‌ای را در موزه بریتانیا یافتند بسیار متحیر شدند. دانشمندان از این موضوع گیج شده بودند که چرا وقتی نور از جلو به این جام می‌تابد رنگ آن سبز است اما وقتی نور از پشت به آن تابانده می‌شود رنگ آن به قرمز تغییر می‌کند. راز این جام در سال ۱۹۹۰ و پس از آنکه دانشمندان انگلیسی قطعه شکسته‌ای از جام را در زیر میکروسکوپ بررسی کردند آشکار شد. ماجرا این بود که صنعتگران رومی پیشگامان نانو تکنولوژی بودند. آنان شیشه را با ذرات طلا و نقره که اندازه آن‌ها ۵۰ نانومتر بود آغشته بودند، یعنی ۱ هزارم اندازه یک دانه نمک. کار به قدری دقیق بود که احتمال هرگونه تصادف رد می‌شد و شواهد نشان دهنده این بود که رومی‌ها استفاده از نانو ذرات را به حد کامل خود رسانده بودند. الکترون‌های متعلق به بلورهای فلزی در هنگام برخورد نور با آن‌ها و بسته به موقعیت بیننده تغییر رنگ می‌دهند.

۴- دستگاه پیش بینی کننده زلزله ۲۰۰۰ هزار ساله

اگرچه ما هنوز هم نمی‌توانیم زلزله را پیش‌بینی کنیم اما در طول تاریخ خود، راه درازی را در جهت پیش‌بینی، ثبت و اندازه‌گیری زلزله پیموده‌ایم. خیلی‌ها هنوز نمی‌دانند که این فرایند در حدود ۲۰۰۰ سال پیش توسط یک ستاره‌شناس، ریاضیدان، مهندس و مخترع چینی به نام ژانگ آغاز شد. او در سال ۱۳۲ بعد از میلاد اولین زلزله یاب را اختراع کرد. این دستگاه دقت چشمگیری در تشخیص زلزله از یک مسافت دور را دارد. زلزله یاب ژانگ یک ظرف برنزی بزرگ شبیه سماور با بیش از ۱ و نیم متر قطر بود. هشت اژدها با سرهای رو به پایین در بیرون ظرف قرار داشتند و در دهان هر اژدها یک توپ برنزی کوچک قرار داشت. در زیر هر اژدها یک وزغ برنزی با حالت نشسته قرار داشت که دهان خود را در حالتی شبیه خمیازه باز کرده و منتظر دریافت توپ بودند. در هنگام زلزله توپ از دهان اژدها به دهان وزغ می‌افتاد و صدای بلندی تولید می‌کرد که هشداری برای وقوع زلزله بود و جهت زلزله را نیز نشان می‌داد. در سال ۲۰۰۵ دانشمندان چینی در زادگاه ژانگ موفق به تشخیص ۴ زلزله شبیه سازی شده با این دستگاه شدند. نکته عجیب این بود که داده‌های به دست آمده از این دستگاه با داده‌های جمع‌آوری شده از طریق مدرن‌ترین زلزله‌یاب‌ها مطابقت داشت.

۵- بتن‌های مورد استفاده در روم از بین‌های امروزی بسیار مقاوم‌تر بودند

دانشمندان با بررسی بتن‌های بدست آمده رومی که برای مدت ۲۰۰۰ سال در زیر آب‌های دریای مدیترانه مدفون بودند دریافتند که این بتن‌ها از نظر دوام از بتن‌های امروزی مقاوم‌تر بودند و آسیب کمتری به محیط زیست وارد می‌کردند. بتن‌های رومیان از ترکیب آهک و سنگ‌های آتشفشانی ساخته می‌شدند . مطالعات نشان می‌دهد که ساختار شیمیایی این بتن‌ها با بتن‌های امروزی بسیار متفاوت بوده و به طرز شگفت‌انگیزی خاصیت چسبندگی داشته‌اند.

۶- تقویم ۱۰ هزار ساله در اسکاتلند

نتایج پژوهش‌های محققان در یک محوطه باستانی در اسکاتلند نشان داد که این محوطه یک سیستم تقویم بسیار پیشرفته است که حدود ۱۰ هزار سال قدمت دارد و بنابراین قدیمی‌ترین تقویم کشف شده در جهان است. این محوطه ۵۰ متری شامل ۱۲ چاله است که در عصر حجر کنده شده‌اند و از ۸۰۰۰ سال قبل از میلاد پیش تا ۴۰۰۰ هزار سال قبل از میلاد مورد استفاده قرار می‌گرفته است. چاله‌ها نشان‌دهنده هر ماه از سال و در عین حال نشان دهنده مرحال کامل شدگی ماه بودند. هر ماه به سه هفته ده روزه تقسیم شده بود و شکل چاله‌ها امکان مشاهده خورشید در نیمه زمستان را نیز می‌داد.